Hoe vermijd ik confrontaties?

De meeste mensen laten een onwenselijke situatie liever op zijn beloop dan een confrontatie te riskeren. Want wij mensen hechten aan de regels van onze sociale omgeving. We hebben in de evolutie geleerd dat we sterker zijn in onze groep. Het aangaan van confrontaties en zo de kans lopen op het verstoren van relaties is dan onverstandig. Het is daarom onze natuurlijke reactie om crises, confrontaties en conflicten in de groep uit de weg te gaan.

Een kans?

Omdat een tegenstelling de kern van een conflict vormt, is er ook wat van te leren. Ons verdiepen in het standpunt van de ander geeft ons niet alleen een inkijkje in diens belevingswereld, we kunnen ons ook laten uitdagen onze eigen mening bij te stellen. Zelfs als we op botte onwil stuiten, of als de ander onredelijk overkomt, kun je jezelf de vraag stellen: ‘tot waar zijn we het eens’. In dat overgangsgebied biedt een confrontatie ook kansen.

Spring over je schaduw

Geliefd zijn de verhalen waarin de hoofdrolspeler een crisis overwint. Boeken, films en computerspellen: we zien graag hoe anderen hun heldenverhaal spelen. Vaak ligt er een flink dilemma met een vraagstuk, waarin de held zich te ontwikkelen heeft. We zien dan hoe hij of zij grote keuzes maakt en zo het verhaal een andere wending geeft. Het aangaan van het conflict leidt dan tot een doorbraak, een oplossing die voor iedereen een verbetering inhoudt, een echte win-win. In klassiek opgebouwde verhalen zie je niet zelden hoe ook de omgeving profiteert van wat er geleerd is (zie de toelichting hieronder).

Groeipijnen

Als je ons eigen leven ook als verhaal zou kunnen zien, dan zou het een aaneenschakeling van ontwikkelingsmomenten zijn. Die leiden tot de uitrijping van ons karakter. Elke crisis zou houdt dan een kans in om ons tot een rijker mens maken.

Groeien doe je samen

Maar je hoeft niet overal met een gestrekt been in. Als baas hoef je je gelijk niet altijd op te eisen. Vraag je af in een dergelijke situatie die als conflict voelt: wat speelt er, wat is er aan de hand? Welke patronen herken ik, wat ben ik aan het herhalen? Heb ik iets genegeerd? Herken ik dit conflict? Dat geldt uiteraard ook voor je tegenspeler: jullie hebben elkaar nodig om te groeien. Benut je kans, ga de confrontatie niet uit de weg.

In het klassieke drama zijn er drie hoofdstukken of ‘akten’ in de verhaallijn, met twee belangrijke ontwikkelingsmomenten of wendingspunten (zie hieronder).

Het eerste wendingspunt bevat, in het klein, al de aankondiging van het grote probleem dat straks zal opduiken en dat opgelost moet worden. Na deze eerste crisis leert de held stap voor stap cruciale vaardigheden of doet hij inzichten op. Hij ontwikkelt zich om, later in het verhaal, de grote slag te kunnen leveren.

Het tweede wendingspunt betekent de grote ommezwaai, het inzicht dat zal leiden tot de grote verandering. Het geleerde wordt dan in de praktijk gebracht.

'De mens als verhaal' is ook het centrale thema in de narratieve (verhalende) psychologie. De achterliggende idee is dat een mens, in een zelf-verhaal, verwoordt wie hij is en wat hij belangrijk vindt. Door het ordenen van gebeurtenissen tot een samenhangend verhaal, vormt zich op den duur de persoonlijke identiteit.
Dit maakt verhalen en storytelling tot een dankbaar instrument voor ontwikkelingsgerichte coaching. Ik maak daarbij graag gebruik van films, storyboards en scenario's!

Voorbeelden

In de film 'Notting Hill' loopt boekverkoper William Tacker (Hugh Grant) letterlijk tegen de beroemde filmster Anna Scott (Julia Roberts) op. Na deze heel korte kennismaking laat hem dat niet meer los. Hij onderneemt actie om weer in contact met haar te komen. Dat is het eerste wendingspunt; er volgt dan een periode van wederzijdse aantrekking en afstoting.

Op het cruciale moment - het tweede wendingspunt - wijst hij haar toenadering en een expliciete uitnodiging om de relatie uit te bouwen, af. Dat leidt tot een crisis, want William krijgt er spijt van.

In de klassieke roadmovie 'Thelma and Louise' gaan twee vriendinnen er een weekendje op uit - althans, dat was de bedoeling. Als ze na een drankje worden lastiggevallen door een dronkeman, schiet één van hen hem per ongeluk dood.
De strenge wetgeving in Texas en de doodstraf die in die tijd nog ongenadig van kracht was, jaagt ze op de vlucht.

Het eerste wendingspunt zit op hun besluit de vlucht door te zetten: ze vragen een vriend om geld te lenen om hun vlucht te financieren. Daarna begint een lange tocht naar de grens van Mexico.

Het tweede wendingspunt komt wanneer ze ten langen leste door een eenzame politieagent, wegens een snelheidsovertreding, aan de kant worden gezet. Ze bedreigen hem en sluiten hem op in z'n eigen kofferbak. Daarmee zetten ze een beweging in gang die het eind van de film even onontkoombaar als verrassend maakt.

In de (kinder-film) 'How to train you dragon' staat de jonge Viking Hickey, bij wijze van zijn initiatie, voor de taak zijn eerste draak te doden. Hij is te bang en hij faalt bij de eerste poging. Hij weet echter wel een draak te verwonden en ontdekt dat er in dat, als monsterlijk te boek staande beest, een vriend en medestander schuilt.

Zo moet dus ook zijn tweede poging een echte Viking te worden wel mis lopen. Dat is het dieptepunt in de film; zijn vader zegt letterlijk 'je bent mijn zoon niet meer' en dat is de crisis die het tweede wendingspunt inluidt.

Iets voor jou

Wil je ook leren hoe je over je eigen schaduw kunt springen? Hoe je je crises kunt uitnutten om ervan te leren? Ik leer het je graag: één op één of samen met je team. Loop niet langer voor je groeikansen weg en neem contact met me op!

Snel delen

bit.ly/Confrontaties

Recente blogs

Meer weten

Wil je meer weten over deze onderwerpen? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend gesprek.
Bel me op 0570 77 56 29.

Deze artikelen verschenen ook op managersonline.nl

John Vrakking Training & Coaching