Geen deuk in een krant
Stel: je bent nog niet zo lang leidinggevende in deze organisatie. Daarvóór gaf je leiding in een andere organisatie, of je werkte al wel hier, maar dan in een uitvoerende rol. Hoe dan ook: leidinggeven in deze organisatie is nieuw voor je.
Wat begon als een uitdagend avontuur, is langzaamaan frustrerend aan het worden. Je merkt dat je, ergens tussen het topmanagement en de werkvloer in, je gezag moeilijk gevestigd krijgt. Je weet: misschien is dit een fase. Maar wat nu, als het gevoel blijft dat jouw gezag wankelt? En je denkt daarvoor signalen te krijgen?
Handen en voeten
Als teamleider of middle manager geef je vorm aan het beleid. Je vertaalt abstracte doelen naar praktische acties, middelen en inzet van mensen. Jij maakt van het 'waarom' het 'hoe'. Daarvoor heb je ruimte nodig vanuit je organisatie — denk aan vertrouwen, budget, mensen. En je hebt draagvlak nodig in je team — zij gaan het immers uitvoeren. Krijg je het één of het ander niet, dan komt je plan niet of nauwelijks van de grond.
Ik zeg bewust: je plan. Dat is niet hetzelfde als jij, want het hoeft niet per se aan jou te liggen. Ook iemand anders op jouw plek was misschien tegen dezelfde dingen aangelopen.
Je organisatie als systeem
Organisaties functioneren als systemen — met hun eigen ordening, geschiedenis en soms onzichtbare spelregels. Mensen nemen daar, bewust of onbewust, hun plek in. Als die plek niet klopt, of als iets uit het verleden nog niet gezien is, dan heeft dat invloed. Hellinger (2015) schreef hierover vanuit systemisch perspectief. Van Wielink e.a. (2023) werkten dit gedachtegoed verder uit in De taal van transitie. Hun inzichten laten zien dat gedrag en dynamiek niet op zichzelf staan, maar deel uitmaken van een groter geheel. Zie hieronder een systemische weergave van de rollen en hun spanningsvelden (klik op de afbeelding om te vergroten).
Jij in het systeem
In zo’n situatie helpt het om niet direct naar een oplossing te zoeken, maar eerst te onderzoeken wat er in het grotere geheel speelt. De onderstaande vragen kunnen je helpen om met andere ogen te kijken naar je eigen plek, de dynamiek met je team en de beweging van de organisatie als geheel.
Neem de tijd voor je antwoorden. Neem ook de tijd om je antwoorden op je in te laten werken.
1. Over jezelf en je plek in het systeem
- Wat is jouw plek in deze organisatie? En hoe voel je je op die plek?
- Wat is volgens jou de bedoeling van jouw rol? En in hoeverre kun je die bedoeling waarmaken?
- Voor wie ben jij verantwoordelijk? En wie is er verantwoordelijk voor jou?
2. Over loyaliteiten en dynamieken
- Van wie krijg je steun? En van wie juist niet?
- Van wie lijkt dit gedrag dat jij nu tegenkomt? Herken je het ergens van — misschien van een eerdere werkomgeving of uit je persoonlijke leven?
- Wie in je werkomgeving zou zich bedreigd kunnen voelen door jouw aanwezigheid of positie?
3. Over de ondermijning zelf
- Hoe uit de ondermijning zich concreet? Wat gebeurt er precies?
- Wat zou er niet meer hoeven gezegd of gedaan te worden als de ondermijning zou verdwijnen? Door wie? Meerdere antwoorden mogelijk!
- Wat houdt deze dynamiek in stand, denk je? Wat draag jij daar misschien ook onbewust aan bij? Wat is er te leren?
4. Over de bredere context
- Als je een stap terugzet en naar het geheel kijkt: wat lijkt er op dit moment niet in balans?
- Wie of wat krijgt teveel gewicht? En wie of wat te weinig?
- Als deze organisatie een levend geheel is, wat zou het je willen laten zien via deze situatie? Wat is er te leren?
5. Over richting en verantwoordelijkheid
- Wat zou er gebeuren als jij vol je plek inneemt, ongeacht de reacties van anderen? Welke 'ja maar' popt er nu in je op?
- Wat is er nodig om met meer helderheid en stevigheid leiding te geven, ook als het schuurt?
- Als je trouw zou blijven aan jezelf én het grotere geheel, wat zou dan je volgende stap zijn?
Herkauwen
Soms blijft het misschien even stil in jezelf. Laat stiltes gerust vallen. Systemische vragen werken vaak door op meerdere lagen tegelijk. Vertrouw erop dat niet alles direct in woorden hoeft te komen.
Leg je aantekeningen weg en ga er op een later moment mee verder.
En nu
Verder kijken dan je eigen perspectief kan spannend zijn — en ook ongelooflijk verhelderend.
Merk je dat deze vragen iets in beweging zetten? Of dat je juist blijft vastlopen? Dan kan het helpend zijn om dit samen met een coach te verkennen.
Als je wilt onderzoeken hoe jij je plek steviger kunt innemen — met meer rust, invloed en richting — neem dan contact met me op voor een vrijblijvende kennismaking.
Mail me voor een vrijblijvend gesprek.
Je hoeft het niet alleen te doen.
Bronnen
- Hellinger, B. (2015) De verborgen dynamiek van familiebanden, HarperCollins Holland ISBN 9789401302081
- Van Wielink, J. e.a. (2023), De taal van transitie, Circle Publisching ISBN 9789077179598
Snel delen
Recente blogs
- Nog geen deuk in een krant
- Hoe spreek je elkaar aan op een aanvaardbare manier
- Teamprocessen verbeteren met draagvlak
- Waarom een leidinggevende niet hard mag werken
- Wat doe je als je wakker ligt van je werk
- Word geen eigenaar van andermans problemen
- Waarom onderbrekingen van werk je team uitputten
- Waarom jouw persoonlijke groei cruciaal is voor het succes van je team
- Waarom traditioneel teammanagement niet werkt
- Whitepaper: maatschappelijk belang van coaching (NOBCO)
Meer weten
Wil je meer weten over deze onderwerpen? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend gesprek.
Bel me op 0570 77 56 29.
Wil jij gemotiveerd en inspirerend je rol als leidinggevende invullen?
Lees deze whitepaper en lees alles over wat je kunt doen om (opnieuw) motivatie te vinden.
Om inspirerend je leiderschap in te vullen. Om je eigen werkplezier te (her-)vinden.
Om je mensen te kunnen motiveren. Mis dit niet langer en zet deze stap!
Voel je zekerder in je rol als leidinggevende. Download nu de whitepaper.