Positieve psychologie: PERMA-model

Kracht van positieve psychologie: het PERMA-model

Positieve psychologie is een tak van de psychologie die zich richt op wat mensen gelukkig en tevreden maakt, in plaats van zich te concentreren op problemen en stoornissen. Deze stroming werd rond 2000 populair dankzij de Amerikaanse psycholoog Martin Seligman. Een van de kernmodellen binnen de positieve psychologie is het PERMA-model, dat vijf essentiële elementen voor welzijn beschrijft: Positieve emoties, Betrokkenheid, Relaties, Betekenis en Prestaties.

Positieve Emoties (Positive Emotions)
Positieve emoties zijn gevoelens zoals vreugde, dankbaarheid, tevredenheid en liefde. Deze emoties zijn niet alleen prettig om te ervaren, maar ze hebben ook positieve effecten op onze gezondheid en ons welzijn. Ze helpen ons om stress beter te hanteren, versterken ons immuunsysteem en bevorderen creatief denken. Om meer positieve emoties in je leven te brengen, kun je dagelijks tijd nemen om na te denken over dingen waar je dankbaar voor bent of activiteiten doen die je gelukkig maken, zoals sporten, tijd doorbrengen met vrienden of hobby's beoefenen.

Betrokkenheid (Engagement)
Betrokkenheid betekent opgaan in een activiteit die je leuk vindt en die je vaardigheden uitdaagt. Dit wordt ook wel 'flow' genoemd. Wanneer je in een staat van flow bent, verlies je het gevoel van tijd en ben je volledig gefocust. Dit kan gebeuren tijdens je werk, bij sporten, muziek maken of andere hobby's. Het is belangrijk om activiteiten te vinden waar je volledig in op kunt gaan, omdat deze ervaringen je helpen om je vaardigheden te ontwikkelen en je daarover een gevoel van voldoening geven.

Relaties (Relationships)
Goede relaties zijn essentieel voor ons welzijn. Mensen zijn sociale wezens en hebben anderen nodig om zich verbonden en ondersteund te voelen. Positieve relaties met familie, vrienden en collega's geven ons een gevoel van veiligheid en zorgen ervoor dat we beter met stress kunnen omgaan. Investeer tijd en energie in je relaties door regelmatig contact te houden, steun te bieden en gezamenlijke activiteiten te ondernemen. Het opbouwen en onderhouden van sterke relaties kan je leven verrijken en je geluk vergroten.

Betekenis (Meaning)
Betekenisvol leven houdt in dat je je verbonden voelt met iets dat groter is dan jezelf. Dit kan religie, spiritualiteit, vrijwilligerswerk, werk of een persoonlijke missie zijn. Een gevoel van betekenis geeft richting aan je leven en helpt je om gemotiveerd te blijven, zelfs in moeilijke tijden. Om meer betekenis in je leven te vinden, kun je nadenken over wat echt belangrijk voor je is en hoe je je tijd en energie kunt besteden aan zaken die je waardevol vindt.

Prestaties (Accomplishment)
Prestaties gaan over het bereiken van doelen en het gevoel van voldoening dat daarmee gepaard gaat. Dit kunnen grote doelen zijn, zoals het behalen van een diploma, of kleinere, zoals het voltooien van een project(je). Het stellen en bereiken van doelen geeft ons een gevoel van controle en eigenwaarde. Om succesvol te zijn, is het belangrijk om realistische en haalbare doelen te stellen en deze stap voor stap te benaderen. Vier je successen, groot en klein, en gebruik ze als motivatie om door te gaan.

Wat kun jij ermee

Het PERMA-model biedt een waardevolle leidraad voor iedereen die zijn of haar welzijn wil verbeteren. Door aandacht te besteden aan positieve emoties, betrokkenheid, relaties, betekenis en prestaties, kun je een gelukkiger en meer vervuld leven leiden. De positieve psychologie moedigt ons aan om te focussen op wat goed gaat en te bouwen op onze sterke punten, wat leidt tot een veerkrachtiger en bevredigender bestaan. Maar wat kun jij er als leidinggevende mee?

Jouw rol als leidinggevende
Leidinggevenden spelen een cruciale rol in het welzijn en de productiviteit van hun team. Het PERMA-model biedt jou als leidinggevende handvatten om een werkomgeving te creëren waar je mensen zich gelukkig, betrokken en gemotiveerd voelen. Hieronder leg ik je uit hoe je elk element van het PERMA-model kunnen toepassen in je dagelijkse werk als leidinggevende. Julie Butler en Margaret Kern van de University of Pennsylvania ontwikkelden 'The PERMA Profiler' als meetinstrument; ik laat je dat bij gelegenheid graag eens zien.

Positieve Emoties (Positive Emotions)

  • Complimenten geven: Leidinggevenden kunnen regelmatig oprechte complimenten geven voor goed werk. Dit versterkt het zelfvertrouwen en de motivatie van medewerkers.
  • Vier successen: Het vieren van zowel grote als kleine successen binnen het team zorgt voor een positieve sfeer en moedigt iedereen aan om verder te gaan.
  • Dankbaarheid uiten: Regelmatig dankbaarheid tonen aan het team of individuele medewerkers helpt om een cultuur van waardering te creëren.

Betrokkenheid (Engagement)

  • Uitdagende taken geven: Zorg ervoor dat medewerkers taken krijgen die hun vaardigheden uitdagen en waarin ze volledig kunnen opgaan.
  • Autonomie bevorderen: Geef medewerkers de ruimte om zelf beslissingen te nemen en hun werk op hun eigen manier in te richten. Dit vergroot hun betrokkenheid.
  • Training en ontwikkeling: Investeer in de ontwikkeling van medewerkers door trainingen en bijscholing. Dit helpt hen om nieuwe vaardigheden te leren en betrokken te blijven.

Relaties (Relationships)

  • Teamwork bevorderen: Creëer mogelijkheden voor samenwerking en teambuilding. Dit versterkt de onderlinge banden en zorgt voor een hechter team.
  • Open communicatie: Moedig open en eerlijke communicatie aan. Zorg dat medewerkers zich gehoord voelen en moedig feedback aan.
  • Ondersteuning bieden: Wees een steun voor je medewerkers, zowel professioneel als persoonlijk. Een leidinggevende die om zijn team geeft, bouwt sterkere relaties op.

Betekenis (Meaning)

  • Visie en missie delen: Zorg dat medewerkers de visie en missie van het bedrijf begrijpen en zich hiermee kunnen identificeren. Dit geeft hun werk meer betekenis.
  • Betekenisvolle projecten: Betrek medewerkers bij projecten die een positief verschil maken, zowel binnen als buiten de organisatie.
  • Erkenning van bijdrage: Erken en benadruk de bijdrage van medewerkers aan het grotere geheel. Dit geeft hen een gevoel van trots en betekenis.

Prestaties (Accomplishment)

  • Doelen stellen: Help medewerkers bij het stellen van duidelijke, haalbare doelen. Dit geeft richting en motivatie.
  • Ondersteuning bieden: Bied de nodige middelen en ondersteuning om deze doelen te bereiken.
  • Succes vieren: Vier behaalde doelen en prestaties. Dit motiveert niet alleen de individuele medewerker, maar het inspireert ook het hele team.

Wat betekent dit voor jou

Leidinggevenden die het PERMA-model toepassen, kunnen een positieve, productieve en ondersteunende werkomgeving creëren. Door te focussen op positieve emoties, betrokkenheid, relaties, betekenis en prestaties, kunnen ze niet alleen het welzijn van hun medewerkers verbeteren, maar ook de algehele prestaties van het team verhogen. Dit leidt tot een werkomgeving waar iedereen kan floreren en zijn volledige potentieel kan benutten.
Als je het werk van Patrick Lencioni wel eens gelezen hebt, herken je er vast zijn afgeleide gedachtengoed in.

Wil je dit ook leren

Werken met positieve psychologie is een werkhouding. Misschien wil je daarbij ondersteuning. In mijn coachingstraject ‘Coaching voor leidinggevenden – essentials’ onderzoeken we waar voor jou persoonlijk, maar ook voor je team, winst is te behalen. De positieve psychologie is ook waarop ik mijn eigen coachingsstijl heb gebaseerd. Naar mijn mening kunnen mensen samen beter werken in het nu, dan ons het hoofd te breken over ‘fouten’ uit het verleden. Ik zie dat laatste zonder uitzondering als kansen om van te leren. Wat er immers als vandaag kansen voorbij komt, kunt je het best benutten door de lessen uit het verleden toe te passen.

Bronnen:

  • Seligman, M. E. P. (2011). Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Well-being. New York: Free Press.
  • Schueller, S. M., & Seligman, M. E. P. (2010). "Pursuit of pleasure, engagement, and meaning: Relationships to subjective and objective measures of well-being." Journal of Positive Psychology, 5(4), 253-263.
  • Fredrickson, B. L. (2009). Positivity. New York: Crown.
  • Julie Butler & Margaret L. Kern (2016), University of Pennsylvania The Perma Profiler