Moeilijke mensen bestaan niet

Niets kon mijn dag zo verpesten als geconfronteerd worden met moeilijke mensen. Overal kwam ik ze tegen: naast me in de trein, voor me in de file, achter me in de file, in de rij bij de bakker… In relaties en in mijn werk. In allerlei situaties zorgde stress ervoor dat normale mensen zich ineens grof, ongeduldig of emotioneel gingen gedragen. En als ik dan probeerde om de boel te sussen, maakte ik de situatie vaak alleen maar slechter. Tot ik me er bewust van werd dat daarin de oplossing school…

Effect van moeilijk doen

Veel ‘moeilijke mensen’ lijken zich niet te realiseren hoe hun gedrag uitwerking heeft op anderen. Met hun gedrag beheersen ze de situatie. En op anderen het heeft wel degelijk effect, want:

  • het maakt dat wij ons ongemakkelijk, angstig, van streek of boos voelen;
  • het roept negativiteit in ons op;
  • het dwingt ons dingen te doen die we liever niet zouden doen;
  • het weerhoudt ons dingen te doen die we juist wel zouden willen doen;
  • we voelen ons schuldig als we niet op hun wensen ingaan.


Wat zijn moeilijke mensen

In onze interactie met anderen is er sprake van tweerichting verkeer. Jij reageert op de verbale en non-verbale communicatie van de ander. En zo zal de ander ook reageren op de manier waarop jij communiceert. Van jongs af aan leren we hoe we een situatie kunnen beïnvloeden. Simpel door door gewenst gedrag te vertonen, Helaas geldt dat ook voor ongewenst gedrag. In dat opzicht zijn we natuurlijk allemaal het product van onze opvoeding. En toch is dat geen excuus.

Wie heeft er het meest last van

Moeilijke mensen roepen in anderen een reactie op. En wie ook al eens in reactie net zo boos, onbehoorlijk of onredelijk is geworden weet wat het effect daarvan is. Je voelt je flink tekort schieten. Hoe kon je je toch zó laten gaan? De kans is groot dat je je nog lang daarna vervelend voelt. En tegen die tijd is de ander het voorval al lang weer vergeten.
In je werksituatie kan het leren omgaan met moeilijke mensen ertoe leiden dat je het beste in ze boven haalt. En, of het nu je dwarse collega is, een knorrige leidinggevende, een botte klant of een starre leverancier is, ook uit jezelf.

Hoe kun je er iets aan veranderen?

Hoe zou het zijn als je kunt voorkomen dat moeilijk gedrag van anderen jou beïnvloedt? Hoe zou het zijn als jij zou kunnen leren hoe je de situatie weer onder controle te krijgen? Ik geef je wat handvatten uit de benaderingen gedragsstijl en probleemtypes.

Gedragsstijlen

Je kunt allerlei namen verzinnen voor onaangepast gedrag , maar dat laat zich uiteindelijk toch samenvatten in drie gedragsstijlen. Het kunnen onderscheiden van het gedrag maakt het al direct mogelijk om het effect daarvan op jou te verminderen. Dat betekent nog niet dat je het gedrag goed hoeft te keuren, maar het geeft je een handvat om ermee om te gaan. Dit zijn de gedragsstijlen: passief, agressief en assertief. Het voert te ver om hier op details in te gaan, maar weten wat de drijfveren van dit gedrag zijn, geeft je inzicht in de manier van denken van de ander.

Probleemtypes

Ook het type mens is te categoriseren. Strikt genomen kun je ze in vier categorieën indelen. Het zijn onzekere mensen, negatieve mensen, egoïstische mensen en plezierige mensen. Elk van hen vraagt een specifieke aanpak. Dat alleen al zal maken dat ze zich gehoord of gezien voelen. Ook hier is geen ruimte voor details, maar het krijgen van erkenning kan maken dat de ander zijn gedrag aanpast.

Omgaan met conflict situaties

In hoe vermijd ik confrontatie schreef ik al dat een conflict ook heel leerzaam kan zijn, . Maar we moeten wel leren om het te beheersen, want conflicten die uit de hand lopen kunnen ook desastreuze gevolgen hebben.
Het helpt al wanneer je de emotie eraf haalt, afstand neemt en naar gemeenschappelijke doelen kijkt. Als het probleem bespreekbaar gemaakt is, kun je samen een nieuw besluit nemen over dat probleem:

  • beide partijen besluiten dat er eigenlijk geen probleem is;
  • de één wint, de ander verliest; dat is een mogelijke uitkomst, maar die zet wel de relatie onder druk. Bij een volgend probleem heeft de ander ‘nog wat te verrekenen’;
  • beide partijen zijn het erover eens dat ze verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van elkaars wensen. Samen werken ze naar een compromis met waarschijnlijk een sterk oplossing.

Bestaan er wel moeilijke mensen?

Het is belangrijk je te realiseren dat zij zelf niet weten dat ze a) moeilijk gedrag vertonen en b) op basis daarvan in een categorie ingedeeld zijn. En omdat ze dat niet weten, zijn ze niet de eigenaar van het probleem. Er is er maar één die last heeft van het verschijnsel en dat ben jijzelf. Daarmee ben je ook degene die de oplossing in handen heeft.

En mensen zijn niet ‘moeilijk’. Want dat is een oordeel op de mens en daar mag je best voorzichtig mee zijn. Wel kan hun gedrag als ‘moeilijk’ ervaren worden, bot of onaangepast. Het is inderdaad maar hun gedrag. Het is goed je dat te realiseren en niet de mens, maar het gedrag als onverdraaglijk te bestempelen. Zo is het ook gemakkelijker om tot een oplossing te komen.

Het is maar hoe je er tegenaan kijkt

Het zou dus goed zijn om je verplaatsen in de belevingswereld van de ander. Als NLP Master coach gebruik ik die techniek, waarbij ik uitga van drie standpunten. Je zou eigenlijk moeten meemaken hoe dat precies in z’n werk gaat, maar ik kan er wel kort wat over zeggen.

In deze benadering vraag ik je om een recente moeilijke-mensen-ervaring. Ik vraag je dan om vervolgens letterlijk drie verschillende standpunten in te nemen. Het zijn vervolgens de standpunten van jezelf, van de ander en die van een onafhankelijke toeschouwer. Ik vraag je daarbij om de situatie te bezien en te beleven vanuit die standpunten. Het helpt je om onafhankelijk te oordelen en begrip op te brengen voor de ander.

Ik heb, hier en daar ook wel door schade en schande, in de loop van de tijd veel geleerd wat mijn omgang met anderen makkelijker heeft gemaakt. Al die situaties hebben deze inzichten opgeleverd:

  • ik accepteer dat niemand altijd gelijk, of altijd ongelijk heeft, door de zaken uit het perspectief van de ander te zien;
  • het is onmogelijk om het altijd met alles en iedereen eens te zijn. Door te accepteren dat een compromis beter uitwerkt dan een conflict, ben ik beter in staat om een constructieve stap voorwaarts te zetten;
  • wij mensen oordelen te snel. Uit het bovenstaande volgt dat, wanneer we het kunnen opbrengen naar de ander te luisteren zonder al direct conclusies te trekken, we beter in staat zijn tot een oplossing te komen.

Het heeft me veel opgeleverd, dat ik dagelijks kan gebruiken. Het heeft me handvatten gegeven om gemakkelijker en ontspannen met anderen om te gaan. Vind je dit interessant? Ik laat het je graag eens zien. Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek!

Lees ook: