Wie loslaat, heeft twee handen vrij

Eén van de grootste stressbronnen is het richten van je aandacht en energie op iets waar je geen invloed op hebt. Twijfel of we het goede hebben gedaan, spijt dat we het niet anders deden: nachten kunnen we er van wakker liggen. Zinloos. Dat onderkennen is één, daadwerkelijk kunnen loslaten is toch nog even wat anders. Want hoe doe je dat, laissez faire?

Foute focus

Wanneer onze aandacht gefixeerd raakt, blokkeert dat als het ware alle andere gedachten. Omdat je maar op één ding tegelijk kunt focussen, raakt de rest buiten gesloten. Dat is niet voor niets, zo kunnen we energie nuttig gebruiken. Maar wanneer we op iets gefocusseerd raken dat niets (meer) bijdraagt aan onze hogere doelen, gaat het mis natuurlijk.

Denken wordt gedrag

Doelstellingen die uit beeld raken, aandacht geven aan de verkeerde dingen… dat zijn ingrediënten voor een rampscenario. Het zijn de vastbijters, de fanatiekelingen en de doordravers die zich hiermee klemzetten. Het is niet alleen een mindset, het is voornamelijk gedrag waar je last van hebt.

Jouw betrokkenheid vs invloed

De Amerikaan Steven Covey beschrijft in "De zeven eigenschappen van effectief leiderschap" (ISBN 9789025403140) hoe je je eigen positieve energie kunt vergroten. Simpelweg door je te richten op zaken waarop je invloed hebt, zaken die binnen je eigen domein vallen.
Doe je dat niet, zo schrijft hij, en je richt je op je cirkel van betrokkenheid, dan verdampt je energie. Zwakheden van anderen, problemen in je omgeving, omstandigheden waar je niets aan kunt doen: energie-lekken. Door anderen te beschuldigen, maak je jezelf tot slachtoffer. Het ergst is nog dat je de dingen verwaarloost waar je wèl invloed op had kunnen hebben. Je cirkel van invloed wordt kleiner.

    Relax…

    Wie aan alles evenveel aandacht zou kunnen besteden of, beter nog, aandacht zou kunnen geven aan wat dat nú nodig heeft (dat is niet hetzelfde als alles), verspilt minder energie én realiseert zijn belangrijkste doelstellingen. Wie weleens geprobeerd om veel bordjes in de lucht te houden, heeft gezien dat ze nooit allemaal gelijk dreigen te vallen.

    Emotie wordt denken

    Ander gedrag dus. In haar boek ‘een opgeruimd hoofd’ (ISBN 9789491757327) schrijft work-life coach Jolanda Meijer hoe je gedrag veranderen kunt: je moet van de autopilot af en de regie terugnemen. Wanneer je zicht hebt op je gedachten en de emoties die daarbij horen, ben je al een stap verder: je kunt dan een bewuste keuze maken. Zonder dat je emoties het daarbij van je overnemen. Die emoties slingeren een interne dialoog aan, maken beperkende overtuigingen los. En, zoals gezegd, kun je daarin ook een bewuste keuze maken.

    Je kunt ook een ander keuze maken

    Je kunt dan kiezen voor nieuwe overtuigingen zoals:

    • Het zijn maar gedachten, geen feiten
    • Iedereen heeft recht op een eigen mening
    • Eigenlijk ben ik alleen maar bang voor mijn angst en niet voor de realiteit
    • Het is zoals het is
    • Ik maak mij niet druk om kleine dingen

    Deze komen dan in de plaats van je, vaak onbewust uitgesproken, belemmerende overtuigingen zoals ‘dat is wel een probleem’, ‘dat lukt ze nooit’, ‘dat moet ik toch maar even zelf doen’, enzovoort. Meijer schetst in vieren hoe dat proces verloopt: situatie -> andere dialoog met jezelf -> gereguleerde emoties -> nieuw gedrag.

    Het accepteren van deze realiteit geeft je verandering meer kans dan alleen op wilskracht zo’n verandering aangaan. Ook het ervaren van je emoties is belangrijk: beter ‘wat voel ik’ dan ‘wat denk ik’. Je moet immers niet altijd geloven wat je denkt, zegt Eckhart Tolle ergens.

    Zeg oud gedrag gedag

    Meijer bedacht een zes-stappenplan onder het acroniem WUIVEN:

    • Weten dat je onderscheid kunt maken tussen de situatie, je gedachten, je gevoel en je gedrag;
    • Uitzoeken of al je gedachten over de situatie kloppen met de werkelijkheid;
    • Ideeën die je in de weg zitten nuanceren en ombuigen naar helpende overtuigingen;
    • Voelen wat voor jou beter is. Hoe wil je je voelen in bepaalde situaties?
    • Effect visualiseren hoe het zou zijn zonder alle spanning en stress;
    • Nieuw gedrag oefenen om de gewenste verandering in gang te zetten.

    Aan de slag

    Stap 1: wat bezorgt jou stress?

    Wat bezorgt jou stress? Beschrijf een recente situatie waarin je veel spanning of stress hebt ervaren. Wat was er aan de hand? Wat dacht je er allemaal bij en hoe voelde dat voor jou?

    • Schrijf dit uit
    • Waardeer je stress-stand op een schaal van 0 tot 10

    Stap 2: wat ga je ermee doen?

    We nemen de stappen uit het acroniem van hierboven erbij en gaan aan de slag.

    Weten

    Realiseer je dat het niet de situatie op zich is die jou een heftige reactie geeft, maar dat je je laat meeslepen door allerlei gedachten en meningen. Pak de situatie uit stap 1 erbij en probeer nu zo neutraal mogelijk op te schrijven (vanuit een helikopterview) wat er nou echt aan de hand was. Aanvullende gedachten en meningen mag je er ook bij zetten.

    Uitzoeken

    Beantwoord de volgende vragen:

    • Klopt het wat ik allemaal denk?
    • Is het echt zo of kijk ik door een bepaalde bril?
    • Zijn het feiten of gaat het om ideeën die ik heb?
    • Wie bepaalt dat het zo is?
    • Kloppen mijn ideeën over deze situatie en helpen ze mij of heb ik er last van?

    Ideeën nuanceren

    Hoe kun je deze ideeën nuanceren? Schrijf in één zin een nieuw, helpend positief idee op waarmee je jouw gedachten hierover minder star kunt maken.

    Voelen

    • Hoe voelde je je in de situatie: boos, blij, bedroefd of bang?
    • Wat was de stand van deze emotie toen op een schaal van 0 tot 10?
    • Welke stand wil je graag bereiken?

    Effect

    Hoe ziet het eruit als je dat zou bereiken? Wat zou het met je doen, hoe zou de wereld er dan uitzien voor je? Welk plaatje heb je bij die situatie?

    Nieuw gedrag

    Met welk nieuw gedrag ga je als eerste aan de slag?

    Mijn nieuwe, helpend positief idee is: ................................
    Het plaatje van mijn gewenste situatie is: ................................

    (met toestemming overgenomen uit 'Een opgeruimd hoofd - meer rust en energie' van Jolanda Meijer, ISBN 9789491757327)

    Denk jezelf een overwinnaar

    In de vechtkunst is één van de eerste dingen die je leert om niet te focussen op één aspect van je tegenstander. Peripheral focus heet het daar. In plaats van iets middenin je gezichtsveld te kiezen, houdt je je blik als het ware ‘breed’. Je blijft zo veel alerter, laat je niet verrassen en je overwinningskansen stijgen.

    Wat kun jij niet loslaten?

    Ik ben wel benieuwd of je me praktijkvoorbeelden kunt geven van wat er zoal losgelaten zou kunnen worden. Wil je me dat eens mailen? Schrijf me dan ook welke gedachte je erbij hebt. Van de beste voorbeelden maak ik hieronder nog een lijstje!

    Lees ook

    • Hoe we zelf ons succes saboteren
    • Werken met je Kernkwaliteiten
    • Vijf vragen die doel-denken veranderen

     

    Gratis download

    Lees alles over hoe jouw ontwikkelingsthema al jaren je functioneren in de weg zit!

    Recente blogs

    Meer weten

    Wil je meer weten over deze onderwerpen? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvend gesprek.
    Bel me op 0570 77 56 29.

    Deze artikelen verschenen ook op managersonline.nl